Z prac Rady Nadzorczej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Opublikowane według Henryk Sikora · 26 Maj 2022

Rada Nadzorcza PKP Polskie Linie Kolejowe w maju odbyła swoje posiedzenie w siedzibie Spółki. Zostało ono poprzedzone spotkaniem Komitetu Audytu, który m.in. monitoruje sprawozdawczość finansową, badanie sprawozdań finansowych Spółki i Grupy Kapitałowej PLK oraz audyty wewnętrzne PLK. Obrady rozpoczęły sprawy proceduralne, przyjęcie porządku obrad oraz protokołu z posiedzenia Rady Nadzorczej z 19.04.2022 r.
Sprawozdania finansowe za 2021 r.
Jedną z najważniejszych spraw, którymi zajmowała się Rada było omówienie i przyjęcie dokumentów związanych ze sprawozdawczością Spółki PLK i Grupy Kapitałowej PLK za rok 2021 (rok obrotowy zakończył się 31 grudnia 2021 r.). Ważnym punktem na początku obrad było spotkanie z firmą audytorską, która zajmowała się badaniem finansów PLK i Grupy. Wyraziła ona swoją rekomendację i nie wniosła żadnych zastrzeżeń, uznając badane sprawozdania za przygotowane zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz oddające rzeczywistą sytuację.
Wśród dokumentów, które uzyskały pozytywną ocenę Rady były: sprawozdania finansowe PLK i Zarządu z działalności Spółki oraz skonsolidowane sprawozdanie finansowe i z działalności Grupy Kapitałowej PLK. Wśród przyjętych sprawozdań było sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej PLK w 2021 r. W głosowaniu tajnym przyjmowano także absolutorium dla poszczególnych członków Zarządu z wykonywania przez nich obowiązków w ubiegłym roku oraz rozliczano wykonanie celów Zarządu za 2021 r.
Wyniki finansowe
Rada prowadzi stały monitoring wyników ekonomiczno-finansowych w PLK. Jego częścią było przyjęcie informacji Zarządu dotyczących wyników Spółki za okres styczeń-marzec-kwiecień 2022 r.
Wynika z niego, że Spółka realizuje przychody z udostępniania linii kolejowych przewoźnikom zgodnie z przyjętym planem rzeczowo-finansowym. Pozytywne jest to, że większość przewoźników kolejowych notuje większą pracę eksploatacyjną i przewozy co ma przełożenie na przychody PLK. Dotyczy to zarówno ruchu pasażerskiego jak i towarowego.
Spółki zależne
Spółki zależne tworzące Grupę Kapitałową PLK dwukrotnie były przedmiotem dyskusji Rady. Przy sprawozdaniu z działalności Grupy i omawianiu jej wyników finansowych. Ubiegłoroczne wyniki wszystkich czterech spółek (Dolkom Wrocław, PPM-T Gdańsk, PNUIK Kraków, DOM Poznań) były większe niż przyjęte plany, a jednocześnie rekordowo wysokie w porównaniu z minionymi latami. Zostały one osiągnięte w robotach utrzymaniowych i inwestycyjnych. Warto także przypomnieć o zadaniach spółek związanych z właściwym i terminowym wykorzystaniem środków finansowych z ich dokapitalizowania (środki budżetowe przekazane przez Ministerstwo Infrastruktury do PLK, a następnie przekazane do czterech spółek na ich rozwój).
Analizując wyniki z pierwszego kwartału 2022 r. (szczególnie w porównaniu z IV kwartałem ur.) wyraźnie widać tzw. sezonowość prac w budownictwie kolejowym. Wyniki ujemne w I kwartale są wkalkulowane w specyfikę spółek naprawczych (każdy następny miesiąc to wzrost ilości i wartości faktur przychodowych budujących wynik).
Projekt ustawy wprowadza zmiany
Rada przyjęła informację Zarządu w sprawie przeniesienia własności składników infrastruktury kolejowej oraz gruntów pod liniami kolejowymi z PKP S.A. (w formie Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa – ZCP) do PLK.
Ciągle pracują zespoły robocze nad aktualizacją porozumienia określającego działki, które mają być objęte aportem oraz ich wyceną. Przekazywane są decyzje uwłaszczeniowe na rzecz PKP S.A. dla działek objętych decyzjami, o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej (ulik).
Działania administracyjne dotyczą ok. 1900 działek, spośród których część jest objęta dotychczas obowiązującą umową D50. Równocześnie zespół ds. prawnych prowadzi prace polegające na sprawdzaniu wpisów w księgach wieczystych dla nieruchomości, które zostały włączone do projektu ZCP.
Obecnie trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji PKP, która została wniesiona do prac w Sejmie i skierowana do pierwszego czytania.
Projekt ustawy wprowadza zmiany dotyczące wnoszenia przez PKP S.A do PLK składników majątku (m.in. działki pod liniami kolejowymi i elementy infrastruktury, użytkowane przez PLK) w formie aportu oraz zakres regulowania należności podatkowych przez PKP S.A. (w latach 2022-2026) poprzez zapłatę podatku, w drodze przeniesienia na rzecz Skarbu Państwa własności akcji PLK.
Projekt ustawy został rozszerzony o zapisy mówiące o wydłużeniu do 2027 r. okresu dokapitalizowania PLK i podwyższeniu kapitału zakładowego PLK, celem umożliwienia realizacji inwestycji w ramach programu Kolej Plus do 2028 r.
Największym mankamentem obecnie istniejącego stanu prawnego i wieloletnich zaniedbań w regulacji własności gruntów, jest określenie odpowiedzialności za stan nieruchomości i spowolnienie realizacji inwestycji, prowadzonych przez PLK oraz odmowa wykonawców stawiania masztów do budowy systemu ERTMS/GSM-R na nieruchomościach, których formalnie nadal właścicielem jest PKP S.A.
Analiza opóźnień
Rada analizowała na podstawie przygotowanych przez Zarząd materiałów, opóźnienia pociągów pasażerskich i towarowych, podczas prowadzenia inwestycji w pierwszym kwartale 2022 r. Wynika z nich, że ilość opóźnień z winy PLK pomimo prowadzonych prac inwestycyjnych zmniejsza się.
Analiza dotyczy m.in. porównania czterech kwartałów z roku 2021 oraz pierwszego kwartału 2022 r., w zakresie liczby minut opóźnień pociągów, opóźnień z winy PLK, z winy Centrum Realizacji Inwestycji i z winy przewoźników. Prowadzenie ruchu pociągów z równocześnie prowadzonymi na szeroką skalę pracami modernizacyjnymi jest zagadnieniem trudnym i wymaga stałego nadzoru, dobrych relacji z przewoźnikami oraz reagowania w różnych sytuacjach.
Sytuacja zatrudnieniowo-płacowa i wzrost wynagrodzeń
Sytuacja zatrudnieniowo-płacowa w PLK jest ważnym elementem działalności Spółki, który jest monitorowany przez Radę. W Spółce zatrudniającej ponad 38 tys. pracowników ma to istotny wpływ na realizację zadań i jej koszty.
Pierwszy kwartał pokazał, że spółka pracuje mniejszym zatrudnieniem niż planowano o ponad 200 etatów. Nie ma to jednak przełożenia na oszczędności w funduszu wynagrodzeń gdyż wzrosły koszty wypłat za godziny nadliczbowe (głównie wynikłe z Covid 19) i odpraw emerytalnych (większe zainteresowanie odejściem na emerytury). Od 1 stycznia br. wzrosło średnie wynagrodzenie w Spółce, gdyż ze względu na wzrost wynagrodzenia minimalnego zgodnie z zapisami ZUZP część pracowników otrzymała wzrost wynagrodzenia (dodatki: funkcyjny, za pracę w warunkach niebezpiecznych, uciążliwych i szkodliwych).
Zarząd omówił możliwości wdrożenia podwyżki wynagrodzeń dla pracowników Spółki, od 1 lipca 2022 r. Przedstawiono porównanie wynagrodzeń w PLK, z wynagrodzeniami w gospodarce narodowej i sektorze przedsiębiorstw.
Rada Nadzorcza nie jest stroną w rozmowach na temat wzrostu wynagrodzeń, ze stroną społeczną. Takie kompetencje posiada Zarząd i to on relacjonował stan rozmów i postulaty związków zawodowych.
W szerokiej dyskusji sięgającej ekonomii i sposobów walki z inflacją, wyrażono przekonanie o konieczności osiągnięcia jak najszybszego porozumienia i wdrożenia wzrostu wynagrodzeń.
Dużą rolę w dyskusji spełnili przedstawiciele pracowników, którzy mówili o oczekiwaniach załogi, wnosili argumenty przemawiające za wdrożeniem podwyżki (m.in. wysokość inflacji, wzrost wydajności pracy) w największej wysokości, na ile jest to możliwe.
Inne tematy
Rada zajmowała się również m.in. następującymi sprawami: rozpatrzenie wniosków dotyczących darowizn, w formie części nawierzchni kolejowej na rzecz gmin, gospodarką materiałową (aukcje złomu i dodatkowe przychody dla Spółki), dostawą podkładów i podrozjezdnic do zabudowy na liniach kolejowych, zarządzanych przez PLK, bezpieczeństwo na sieci PLK w I kwartale br., dalsze działania dotyczące usterek napędów rozjazdów, których producentem jest firma Thales, na obszarze działania LCS Rzeszów oraz przeglądem uchwał przyjętych przez Zarząd PLK (od ostatniego posiedzenia Rady).