Rada SZIK obradowała w Katowicach
Opublikowane według Andrzej Van-Selow · 18 Październik 2024
Członkowie Rady Sekcji Zawodowej Infrastruktury Kolejowej NSZZ „Solidarność” w dniach od 16 do 17 października br. w Katowicach prowadzili obrady, na które w drugim dniu zaproszony został Piotr Wyborski, prezesa PLK.Takie zestawienie osobowe pozwoliło usłyszeć głos przedstawicieli Rady reprezentujących wszystkich jednostki organizacyjne naszej Spółki. Liderzy organizacji przypisanych terytorialnie do każdej części Polski mogli poruszać problemy z całego obszaru, którym zajmuje się PLK. Z kolei obecność zaproszonego gościa pozwoliła na prawdziwą interakcję w ramach dialogu społecznego przedstawicieli Rady SZIK.
Dzień pierwszy (16.10.2024 r.)
Jedną z ważniejszych spraw, którymi zajmowała się Rada było omówienie realizacji 9 postulatów SZIK zgłoszonych do Zarządu Spółki w kwietniu br.
Przewodniczący Henryk Sikora omówił przebieg dotychczasowych rozmów z pracodawcą. Jak pamiętamy pierwszy z nich to wzrost wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników PLK (został zrealizowany). W zakresie kolejnych 8 postulatów trwają rozmowy z pracodawcą. W przypadku trzech z nich rozmowy są finalizowane:
- dodatkowe wpłat przez pracodawcę do PPK – pracodawca zaproponował wzrost wpłaty dla pracowników ze stażem pracy w PLK minimum 5 lat do 2%,
- refundację składki pakietu podstawowego w Polisie „Zdrowie” – pojawiła się deklaracja ze strony pracodawcy w związku z wygaśnięciem w dniu 31.06.2025 r. dotychczasowej umowy. Pracodawca zamierza przystąpić do negocjowania nowej umowy (postępowanie zakupowe), w ramach której będzie uwzględniony postulat dodatkowych wpłat do polisy,
- dostosowanie wymogów stażu pracy i kwalifikacji stanowisk pracy, ujętych w Instrukcji Ia-5 do nadrzędnych aktów prawnych – ostatnio zmieniona instrukcja Ia-5 została dostosowana do aktów nadrzędnych i nie ma potrzeby dokonywania zmian w ZUZP po jej wprowadzeniu.
Kolejnym punktem obrad było informacja z najważniejszych spraw, którymi zajmowała się Rada w ostatnim czasie.
W dniu 17.09.2024 r. przyjęte zostało Stanowisko nr 2/24 Rady SZIK w sprawie instrukcji Ir-1. To sprzeciw do zmiany, która została przyjęta uchwałą Zarząd w dniu 12.09.2024 r. Rada w ten sposób wyraziła swój apel o rewizję wprowadzonych zmian, tak aby były jednoznaczne i nie powodowały w każdym niemal przypadku współodpowiedzialnym dyżurnego ruchu. Dokument został przekazany do Ministra Infrastruktury, Urzędu Transportu Kolejowego i PLK.
Nie zabrakło nawiązania do bieżących wydarzeń związanych z udziałem „Solidarności”. Przewodniczący Henryk Sikora przypomniał, że w dniu 26 września br. przed siedzibą Ministerstwa Infrastruktury odbyła się pikieta przeciw zwalnianiu ponad 4 tys. pracowników PKP Cargo. Pod przykrywką „postępowania sanacyjnego”, ewidentnie łamane jest obowiązujące prawo, w tym ustawa o związkach zawodowych, która nadaje ochronę przedstawicielom pracowników. W przypadku kobiet w ciąży i osób będących w ochronie przedemerytalnej jest to uderzenie w najsłabsze grupy społeczne i pracownicze. Również nie zabrakło słów podziękowania dla wszystkich demonstrantów z PLK, którzy swoją obecnością okazali solidarność z koleżankami i kolegami z Cargo.
Przewodniczący przypomniał ostatnie spotkanie z prezesem PLK w ramach cyklicznych spotkań. Prezes w ramach wydarzenia przekazał najistotniejsze informacje dotyczące spółki i swoje zamierzenia w najbliższym czasie. Takie informacje „z pierwszej ręki” pozwalają na bieżąco reagować na bieżącą sytuację w PLK.
Jeden z punktów obrad dotyczył szkoleń związkowych. Przypomniano, że rozwój związku to ciągłe szkolenie kadr związkowych. Wychodząc naprzeciw tym nowym wyzwaniom, zostały przeprowadzone dwa szkolenia tematyczne - „Redagowanie internetowych stron związkowych” oraz „Lider związkowy”. Takie szkolenie zostało przeprowadzone przez dział szkoleń Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.
Na zakończenie obrad przedstawiciele Rady SZIK reprezentujący 23 Zakłady Linii Kolejowych, Centralę, Centrum Realizacji Inwestycji, Zakład Maszyn Torowych, Centrum Diagnostyki, Centrum Zarządzania Ruchem Kolejowym, Przedsiębiorstwo Napraw Infrastruktury, Straż Ochrony Kolei oraz cztery spółki zależne przekazali, kolejno informację o bieżącej sytuacji w zakładach: Głównymi tematami były:
- zmiany na stanowiskach menedżerskich oraz decyzje kadrowe budzą wątpliwości w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, oraz ustawy o związkach zawodowych,
- sposób i transparentność prowadzonej rekrutacji w PLK,
- problemy zatrudnieniowe w zespołach pracowniczych poszczególnych branż,
- podwyżki dla pracowników, wykorzystanie potencjału i portfel inwestycyjny w spółkach zależnych PLK,
- inwestycje prowadzone obecnie przez Spółkę i sprawiedliwy rozdział obszarowy (regiony), ich finansowanie i realizacja, która ma bezpośredni wpływ na zatrudnienie w zespołach pracowniczych CRI,
- nieprawidłowości w Centrali Spółki w zakresie pracy w godzinach nadliczbowych,
- pomoc dla powodzian w zakładach linii kolejowych w Opolu i Wałbrzychu.
Dzień drugi (17.10.2024 r.)
Kolejny dzień nie zwolnił tempa prac Rady. Początek to powitanie przez przewodniczącego Sekcji Zawodowej Infrastruktury Kolejowej przybyłych gości: Henryka Grymla (Krajowa Sekcja Kolejarzy), Zdzisława Jasińskiego (Krajowy Sekretariat Transportowców) oraz Piotra Wyborskiego (Prezes PLK).
Po części oficjalnej kolega Mariusz Pilichowski (współorganizator) 28 Grand Prix Opolszczyzny w siatkówce plażowej podziękował za wsparcie finansowe 12 organizacjom zakładowym zrzeszonym w SZIK. Przewodniczący otrzymali pamiątkowe dyplomy i okolicznościowe koszulki z logo „Solidarności”.
Pierwszy przemawiał kolega Henryk Grymel, który krótko omówił przebieg procesu zwalniania pracowników i działaczy „Solidarności” w PKP Cargo. Podkreślił, że łamane są prawa pracownicze i związkowe na niespotykaną skalę. Nie zabrakło przykładów zwalnianych kobiet w ciąży i osób będących w ochronie przedemerytalnej. Kończąc, podziękował zebranym za udział w pikietach.
W następnym wystąpieniu Zdzisław Jasiński podkreślił potrzebę solidarności z kolejarzami z PKP Cargo. Padły słowa - „…jestem kolejarzem, trudno mi przejść obojętnie, czy marginalizować problem. Sytuacji, jaka dotyka nasze koleżanki i kolegów z Cargo, jeszcze nie przerabialiśmy w historii naszego związku…”. Nasze działania muszą być wyważone i poparte podstawą prawną. Należy pokazać w mediach społecznościowych wszystkie niegodziwości i łamanie prawa. Związek „Solidarność” jest afiliowany w strukturach międzynarodowych i należymy do Europejskiej Federacji Transportowców i to nam również daje wiele możliwości oddziaływania ETF-u nawet w Brukseli.
Następnie głos zabrał kolega Henryk Sikora. Wcielił się w role moderatora, który zasygnalizował, że wśród nas mamy gościa, witając pana Piotra Wyborskiego, prezesa PLK.
Zakończył swoją wypowiedź humorystycznym akcentem skierowanym do zaproszonego gościa, w którym stwierdził - „…myślę, że to spotkanie będzie pouczające dla obydwu stron. Czasem warto wiedzieć, co tam na dole związkowcy myślą jako przedstawiciele załogi…” Po tym wprowadzeniu głos zabrał zaproszony gość. Pierwszym tematem były kwestie inwestycyjne. Jak stwierdził Prezes - „… jeśli chodzi o plan nakładów inwestycyjnych na ten rok, to jest to 10 miliardów co najmniej i to jest plan na dzień dzisiejszy, natomiast cały czas pracujemy nad planem inwestycyjnym na kolejne lata …”.
Ponadto podkreślił, że mamy kumulację kilku programów inwestycyjnych, takich jak Krajowy Program Odbudowy (KPO), Kolej+, Rządowy program budowy i modernizacji przystanków na lata 2021 – 2025. Taka sytuacja spowoduje, że za jakieś 2-3 lata mamy nakłady około 20 miliardów złotych. Wstępnie można powiedzieć, że w grudniu br. będziemy chcieli dać komunikat na rynek wykonawców i do mediów, jak widzimy inwestycje PLK przez kolejne lata.
Kolejnym tematem poruszonym przez zaproszonego gościa było wzmocnienie nadzoru nad 23 Zakładami Linii Kolejowych. Przede wszystkim będziemy wzmacniać kontrolę nad tym, co zakłady proponują w zakresie realizacji robót (skrócenie zamknięć torowych, dobre planowanie robót inwestycyjnych i eksploatacyjnych). Będziemy zwracać szczególną uwagę w zakresie przepustowości linii kolejowych, na takie plany robót, które będą w jak najmniejszym stopniu ingerować w eksploatację. Koncentrujemy się na planowaniu robót inwestycyjnych na przyszły rok. Będą to działania koordynowane i wspierane przez Centralę.
Jak stwierdził prezes PLK, pod względem finansowym przyszły rok wygląda stabilnie i nie przewiduje jakiś istotnych zmian. Poruszamy się w kierunku zwiększenia środków finansowych. Zdecydowanie „wchodzimy” w projekty KPO.
Kolejnym tematem, który poruszył prezes PLK, była pomoc dla powodzian. Około miesiąc temu Zarząd i Rada Nadzorcza zdecydowały o przekazaniu 2 mln zł, w formie darowizny, środków dla Fundacji Grupy PKP. Tak dedykowane środki zostaną rozdysponowane dla pracowników PLK, których mienie uległo zniszczeniu w wyniku powodzi. Nie zabrakło bieżących danych podanych przez prezesa – „…otrzymaliśmy 90 wniosków od pracowników, którzy doznali szkody i podlegają one weryfikacji. Wczoraj 68 wniosków na kwotę ponad 1 100 000 zł zostało przekazane do Fundacji Grupy PKP. Więc po odesłaniu tych umów podpisanych przez pracowników Fundacja będzie przelewać środki, które mogą zrekompensować straty poniesione w wyniku powodzi…”.
Podsumowując ten wątek, prezes podziękował osobom zaangażowanym w zbieranie informacji o osobach poszkodowanych, dokumentowali straty materialne, co jest podstawą uzyskania odszkodowania. To głównie pracownicy komórek socjalnych. Padły też słowa podziękowania dla członków związku działających w zakładach, które zostały dotknięte powodzią.
Ostatnia część to informacje dotyczące środków przeznaczonych na poprawę warunków pracy. Każdy z zakładów wskazał nastawnie, posterunki, schroniska i inne miejsca pracy, które wymagają działań konserwacyjnych i remontowych. Jak stwierdził prezes PLK, na ten cel została przeznaczona kwota 20 milionów zł.
Na tej Radzie nie mogło zabraknąć tematów dotyczących zatrudnienia. Przewodniczący SZIK zasygnalizował potrzebę określenia kryteriów, z których wynika w sposób transparentny, zatrudnienie w poszczególnych branżach i jednostkach organizacyjnych.
W ślad za planem idzie fundusz wynagrodzeń, czyli po prostu pieniądze. Poprawne określenie kwestii finansowej to w dalszej konsekwencji zasobność portfela na cały rok kalendarzowy i brak szukania oszczędności „na siłę”.
Prezes PLK, odnosząc się do kwestii zatrudnienia stwierdził – „…jesteśmy w tej chwili na etapie, kiedy wypracowujemy założenia budżetowe na przyszły rok. Zakładamy, że budżet jako plan finansowy uda się poskładać na przełomie grudnia i stycznia przyszłego roku…”.
Po tych słowach kolega Henryk Sikora stwierdził, że kolejnym bardzo ważnym tematem to dodawanie kolejnych obowiązków dyżurnemu ruchu, czyli zmiana do instrukcji Ir-1.
Po tych słowach Piotr Wyborski przedstawił genezę problemu. Odpowiadając na pytania zebranych podsumował, że Spółka poddała analizie zaproponowaną pierwotnie poprawkę, i nie wprowadziła jej w brzmieniu zaproponowanym przez Urząd Transportu Kolejowego (UTK).
Wprowadzony zapis został wypracowany przez biura merytoryczne spółki i brzmi – „Pociąg, który w wewnętrznym rozkładzie jazdy ma przewidziany przejazd bez zatrzymania, należy zatrzymać na posterunku ruchu, jeżeli wymagają tego względy techniczno – ruchowe. W takich przypadkach dyżurny ruchu niezależnie od postanowień ujętych w ust. 4 podaje sygnał zezwalający na semaforze wjazdowym dopiero po nawiązaniu łączności przez maszynistę lub sam powiadamia go o zmienionej organizacji ruchu”. Czyli jak wynika z powyższego zapisu, to maszynista pierwszy ma obowiązek nawiązać łączność radiową z dyżurnym ruchu.
W wersji zaproponowanej przez UTK to dyżurny ruch był zobowiązany do nawiązywania łączności z maszynistą i informowania o zmianach w organizacji ruchu. Piotr Wyborski, prezes PLK kończąc swoja wypowiedź podkreślił, że sprawy nie zamyka i jest otwarty na dialog ze wszystkimi stronami biorącymi udział w tworzeniu przepisów dotyczących bezpiecznego prowadzenia ruchu pociągu (Ministerstwo Infrastruktury, UTK, PKP, PLK, przewoźnicy kolejowi, związki zawodowe).
Kolejne pytania członków Rady SZIK w tak szerokim składzie dotyczyły spraw pracowniczych, procesów rekrutacyjnych, czasu pracy, zarządzania infrastrukturą kolejową, prowadzonych inwestycji, bieżących robót inwestycyjnych, a także zapewnienia bezpieczeństwa oraz ochrony podróżnych i mienia kolejowego.
Zachowując porządek obrad Rada SZIK przyjęła 2 stanowiska dotyczące m.in. sprzeciwu wobec dodatkowych obowiązków dla dyżurnego ruchu oraz zwiększonej nagrody z okazji Święta Kolejarza.
Kolejnym tematem była realizacja uchwały dotyczącej harmonogramu prac zespołów problemowych SZIK. Kolega Roman Kowalski przekazał informację o terminach spotkań oraz podsumował dotychczasowe działania w poszczególnych zespołach. Przyjęto również uchwały dot. dokumentów finansowych i bieżącej działalności sekcji.
Na koniec Komisja Rewizyjna SZIK odczytała protokół z przeprowadzonej kontroli okresowej.
Wyjazdowe obrady zakończyły sprawy różne, dotyczące poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz zbliżających się uroczystości państwowych, branżowych i kościelnych. Wnioski powstałe podczas naszego spotkania związkowego, będą wytycznymi dla Rady SZIK i posłużą dalszej poprawnej działalności oraz lepszemu rozwiązywaniu problemów, przed którymi stoi związek.